Mental Golf : “ความกดดัน” ภาวะที่ต้องปล่อยวาง

สำหรับคนธรรมดา ที่ไม่เคยแข่งขันกีฬาอย่างจริงจังอาจจะไม่รู้ซึ้งถึงความหมายของคำว่า “ความกดดัน”ซึ่งเป็นสิ่งที่ต้องพบต้องเจอของคนที่เป็นนักสู้เสมอทั้งในชีวิตจริง และชีวิตการต่อสู้แข่งขันในเชิงกีฬา

“ความกดดัน” นี้ คนเราที่เป็นนักสู้จึงควรจะต้องฝึกฝนเพื่อให้ก้าวข้ามความกดดันทั้งหลายที่ต้องเจอ เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นจากความรู้สึกของตัวเองที่อยากจะประสบความสำเร็จ อยากทำได้ดีตามที่ตั้งมาตรฐานของตัวเองไว้ หรืออาจจะเกิดมาจากคนรอบข้างที่ได้ตั้งความหวัง หรือคาดหวังว่า เราจะต้องทำได้ “ความคาดหวัง” และ “ความวิตกกังวล” เป็นสิ่งที่ไม่เหมือนกัน แต่มักจะเกิดตามๆ กันมา นั่นคือ เมื่อมีความคาดหวัง ก็จะมีความวิตกกังวลตามมา ว่าจะทำได้ตามที่เราคาดหวังไว้หรือไม่ วิตกกังวลว่า จะทำได้ไม่ดีตามที่คนรอบข้างคาดหวัง ทั้งสองสิ่งนี้ มักทำร้ายนักกีฬาเสมอๆ ทำให้เราเล่นไม่เป็นไปตามฟอร์มของเรา ทำให้เราไม่มีความสุขต่อการเล่น และทำเราให้เสียสมาธิในการเล่น ส่งผลให้ผลงานไม่เป็นไปตามที่คาดหวัง

หลายๆ คน มักจะบอกว่า “อย่าไปสร้างความกดดันให้ลูก” แต่ด้วยความอยากจะได้ อยากจะเห็นว่าลูกประสบความสำเร็จ ก็ต้องบอกต้องเตือน แต่คำพูดที่พูดออกไปนั้น มันไปสร้างความกดดันให้ลูกที่จะออกไปแข่งขันอย่างไม่รู้ตัว และเมื่อลูกรู้ว่า พ่อแม่อยากให้ประสบความสำเร็จ ถ้าทำได้ พ่อแม่จะมีความสุข สิ่งที่ตามมาคือ จะรู้สึกว่าต้องแบกความหวังของพ่อแม่ลงไปเล่น ตามมาด้วยความวิตกกังวลว่าจะทำได้หรือไม่ คำพูดอะไรบ้างที่ทำให้เกิดความกดดัน ยกตัวอย่าง “เอาให้ได้ถ้วยนะลูก” “พ่อรู้ว่าลูกทำได้” “เสียเงินเรียน ซ้อมมามากแล้วนะลูก ควรทำได้นะ” “เราเป็นแชมป์เก่านะลูกอย่าให้เสียชื่อ” “ถ้าชนะพ่อจะให้รางวัลพิเศษตามที่อยากได้” “คนที่แข่งขันด้วยเขาสู้เราไม่ได้หรอก โชว์ฝีมือหน่อย” หรือ “ตอนซ้อมดีมากเลยนะลูก พยายามให้เหมือนตอนซ้อม “ เหล่านี้เป็นต้น ลองนึกว่าถ้าเป็นเรามีคนมาบอกอย่างนี้จะรู้สึกอย่างไร

นั่นคือสิ่งที่ได้รับจากคนอื่น ทำให้เกิดความกดดันกับตัวเอง ว่า “ต้องทำให้ได้” “ทำได้จะได้รางวัล” “ถ้าชนะจะได้นั่นได้นี่” “ถ้าชนะ พ่อแม่จะมีความสุข ภาคภูมิใจในตัวเรา” แล้วพอผลการเล่นในตอนแรกเริ่มพลาด ทำไม่ได้ดังใจ ก็จะทำให้ความหงุดหงิดตามมา เล่นอย่างไม่มีสมาธิ ไม่รอบคอบ ผลงานเป็นไปตามอารมณ์ สุดท้ายคือ “ไม่มีความสุข” หลังการเล่น แล้วคำพูดชนิดไหนที่คนเราได้ยินแล้วจะทำให้ไม่รู้สึกกดดัน ตัวอย่างเช่น “เล่นให้สนุกตามความสามารถของเราให้เต็มที่เลยลูก” “ผลงานจะออกมาอย่างไร พ่อแม่ก็รักลูก ภูมิใจในตัวลูกเสมอ” “เรียนรู้และสะสมประสบการณ์ในการแข่งขันครับลูก” “ให้เกียรติ สร้างความเป็นมิตรกับเพื่อนๆ ทุกคนนะลูก” เป็นต้น

แต่คนเรา เป็นไปไม่ได้ที่จะไม่เคยอยู่ในสภาวะที่ไม่มีความกดดัน ดังนั้น แทนที่จะคอยระวังว่าใครจะมาสร้างความกดดันให้ ควรหันมาฝึกป้องกันไม่ให้มีความกดดัน ถึงแม้มันจะไม่สำเร็จโดยทันทีและเสมอไป แต่ขอให้ได้ฝึกก็จะทำให้แข็งแกร่งขึ้น เมื่อฝึกถึงขั้นสูงสุด ก็จะเป็นดังที่องค์พระศาสดาในศาสนาพุทธท่านสอนไว้นั่นคือ “เมื่อมีสิ่งใดเข้ามา แล้วก็ให้ผ่านไป ปล่อยวาง อย่าไปถือหรือเก็บไว้” ลงแข่งขันด้วยความสนุก แข่งขันอย่างเต็มที่ เอาคำว่า “เราต้องชนะ” ปล่อยวางไว้ที่บ้าน เพราะธรรมชาติของการแข่งขันกอล์ฟคือ ใครทำผิดพลาดน้อยคือผู้ชนะ เราต้องตั้งใจพยายามจะไม่ให้ผิดพลาด แต่ก็ไม่รู้จะผิดพลาดเท่าไร และเพื่อนๆ ก็มีมือ มีสมอง มีความสามารถพอๆ กับเรา ไม่รู้เขาจะผิดพลาดแค่ไหน ผลออกมาจะเป็นอย่างไรก็ต้องยอมรับมัน

ถ้าสั่งกันได้ว่า “ต้องชนะ” ทุกคนก็คงจะชนะหมด ไม่มีคนแพ้ ซึ่งมันเป็นไปไม่ได้ในการแข่งขัน และถ้าพ่อแม่คนไหนคิดว่า “ลูกต้องทำได้” ขอพ่อแม่คนนั้นลองลงสนามมาทำให้ดูหน่อย อย่าดีแต่พูดว่า หรือตำหนิคนอื่น แค่ลงสนามมาลองต่อยเองยังไม่กล้า อ้างว่าตัวเองไม่มีเวลา แล้วจะมาบอกว่าคนอื่นต้องทำได้ ขอทีครับ

เรื่องโดย: โปรเชาวรัตน์ เขมรัตน์ #330